home

 

Klebsiella Pneumoniae

register

 

overzicht bacteriën

Theodor Albrecht Edwin Klebs

Klebsiella

 

 

Algemeen

Klebsiella Pneumoniae is een Gram-negatieve staafvormige bacterie, die in de mond, darmen en op de huid voorkomt. Deze bacterie is een opportunist die met name in mensen met een verminderde weerstand infecties veroorzaakt. De Klebsiella Oxa-48 is een bijzondere variant van de bacterie. Deze variant heeft eigenschappen die ervoor zorgen dat hij bijna alle antibiotica kan afbreken. Hierdoor is het moeilijk om een infectie met deze bacterie te behandelen.
De bacterie is vernoemd naar de Duits-Zwitserse microbioloog Theodor Albrecht Edwin Klebs(1834-1913).

 

Ziekteverschijnselen van Klebsiella Oxa-48
Mensen kunnen Klebsiella Oxa-48 bij zich dragen zonder ziek te worden. De bacterie is vooral aanwezig in de darmen. Gezonde mensen worden over het algemeen niet ziek van de bacterie en raken hem op den duur vanzelf weer kwijt.
Mensen met een ziekte; bijvoorbeeld chronische longziekten, na een operatie of met verwondingen, die in een verpleeghuis of ziekenhuis zijn opgenomen kunnen een infectie krijgen door Klebsiella. Voorbeelden van een dergelijke infectie zijn: longontsteking, wondinfecties en bloedinfecties.

 

Hoe kunt u Klebsiella Oxa-48 krijgen?
Mensen kunnen elkaar met Klebsiella Oxa-48 besmetten door direct contact via de handen. Hierop bestaat vooral in de gezondheidszorg een risico, omdat daar veel zorgcontacten zijn zoals een patiënt helpen met aan/uitkleden, douchen, aantrekken van steunkousen en wondverzorging. De bacteriën kunnen zich niet door de lucht verspreiden.

 

Wie lopen extra risico?
Iedereen kan drager worden van Klebsiella Oxa-48, maar voor gezonde mensen is het risico klein om er klachten van te krijgen. Klebsiella Oxa-48 zal vaker voorkomen in een omgeving waar bepaalde soorten antibiotica worden gebruikt, zoals in een ziekenhuis of verpleeghuis. Omdat de bacterie ongevoelig is voor bijna alle antibiotica, kan hij zich juist daar gemakkelijk verspreiden.
In ziekenhuizen en verpleeghuizen worden Klebsiella Oxa-48 infecties vooral gezien bij:

  • patiënten op Intensive Care afdelingen;

  • patiënten die antibiotica gebruiken;

  • patiënten met open wonden;

  • patiënten met chronische longziekten;

  • patiënten met een implantaat, infuus of katheter;

  • patiënten met een verzwakte afweer.

Hoe kunt u Klebsiella Oxa-48 voorkomen?
Er wordt alles aan gedaan om verspreiding in ziekenhuizen en verpleeghuizen te voorkomen:

  • Patiënten met Klebsiella Oxa-48 in ziekenhuizen en verpleeghuizen worden apart verpleegd en behandeld.

  • Medewerkers die voor besmette patiënten zorgen, moeten extra maatregelen nemen. Zij trekken handschoenen en een schort met lange mouwen aan voor het uitvoeren van directe zorgcontacten en het schoonmaken van toilet en douche. In sommige gevallen doen zij ook een mondkapje voor.

  • Goede hygiëne toepassen. Dit verkleint de kans op besmettingen. Daarom hebben zorginstellingen richtlijnen om schoon te maken. Ook een goede handhygiëne is erg belangrijk. Alle patiënten en alle medewerkers moeten daarom altijd hun handen wassen in de volgende situaties:

  1. voor het eten

  2. na toiletgang

  3. na snuiten van de neus

  4. na hoesten en niezen

  5. na lichamelijk onderzoek

  6. voor en na wondbehandeling of –verzorging

  • Vanwege het risico op besmetting met Klebsiella, worden kweken afgenomen bij patiënten die in een ziekenhuis verblijven waar Klebsiella Oxa-48 voorkomt. Zij worden tijdelijk apart verzorgd totdat blijkt dat zij niet besmet zijn.

Is Klebsiella Oxa-48 te behandelen?
Klebsiella Oxa-48 is erg moeilijk te behandelen, omdat deze bacterie bijna alle soorten antibiotica kan afbreken. Er zal dan ook met bijzondere antibiotica behandeld moeten worden. Uw behandeld arts kan hier verder uitleg over geven.

Wat kunt u doen als u besmet bent met Klebsiella Oxa-48?
Personen die besmet zijn met Klebsiella Oxa-48, moeten dit melden als zij behandeld of opgenomen worden in een ziekenhuis of verpleeghuis. Dan kan de instelling maatregelen nemen om te voorkomen dat mogelijk verspreiding optreedt.
Als u besmet bent met Klebsiella Oxa-48, moet u algemene hygiënemaatregelen nemen, zoals een goede handhygiëne en een apart toilet gebruiken, dat niet wordt gebruikt door anderen.
Wanneer u bent opgenomen in een ziekenhuis, verpleeghuis of verzorgingshuis is het belangrijk dat u de instructies van de medewerkers opvolgt. Medewerkers nemen zelf ook maatregelen als zij u verzorgen.
Ook voor familie die op bezoek komt, is handhygiëne erg belangrijk. Voor familieleden is het risico om Klebsiella Oxa-48 op te lopen en daar klachten van te krijgen heel klein, maar indien zij zelf werken in de zorg, kunnen ze de bacterie wel overdragen naar andere patiënten.
Medewerkers in de zorg zijn meestal geen, of slechts kortdurend, drager van Klebsiella Oxa-48. Daarom worden bij hen in principe geen kweken afgenomen. Dragerschap bij medewerkers leidt niet tot besmetting van cliënten als door de medewerker de hygiënemaatregelen goed worden nageleefd.
 

Maasstad Ziekenhuis

In de eerste maanden van 2007 overleden naar men vermoedt zo'n honderd ziekenhuispatiënten in Israël ten gevolge van deze bacterie. In juni 2011 werd door de overheid een onderzoek gedaan naar een mogelijke uitbraak van deze bacterie in het Maasstad Ziekenhuis te Rotterdam, dit naar aanleiding van 28 sterfgevallen in dat ziekenhuis. Uit onderzoek van het Maasstad Ziekenhuis, het RIVM en de GGD Rotterdam-Rijnmond is gebleken dat in totaal 98 patiënten de multiresistente KlebsiellaOxa-48 variant bij zich dragen, of in het verleden bij zich hebben gedragen.
Eind mei werd de besmetting op de intensive care gemeld door het ziekenhuis, maar in februari ontdekte het Huisartsen Laboratorium in Etten-Leur al de resistente bacterie, althans volgens Omroep Brabant. De bacterie zat in een urinemonster van een patiënt die in het Rotterdamse ziekenhuis was geopereerd. Een screeningsonderzoek onder ruim 1800 ex-patiënten, waarmee het ziekenhuis is begonnen, moet duidelijk maken hoeveel mensen drager van de bacterie zijn. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft eind juli 2011 het ziekenhuis onder verscherpt toezicht geplaatst omdat er onvoldoende vertrouwen is dat het ziekenhuis voldoende of de juiste maatregelen treft. Ook is rond diezelfde periode bij twee patiënten van het revalidatiecentrum Rijndam in Rotterdam de bacterie vastgesteld, een van de patiënten was eerder opgenomen in het Maasstad Ziekenhuis.
Na een onderzoek dat 29 maart 2012 is gepresenteerd is geconcludeerd dat er niet een specifieke 'dader' aanwijsbaar is voor het drama, maar dat er in het hele proces en op alle niveaus elementaire fouten zijn gemaakt. Van de Klebsiella pneumoniae is een multi-resistente variant ontstaan die als superbacterie nagenoeg onbehandelbare infecties geeft.