ten
|
|
Inleiding Huidkanker is een kwaadaardige celwoekering (kanker) van huidcellen.
Types huidkanker Afhankelijk van het soort huidcel waar de woekering
vanuit gaat spreken we van:
-
basaalcelcarcinoom (de minst gevaarlijke vorm)
-
plaveiselcelcarcinoom - gaat uit van keratinocyten
-
melanoom - gaat uit van pigmentcellen.
|
melanoom |
Meer zeldzame types huidkanker
-
Atypisch fibroxanthoom.
-
Keratoacanthoom: een op plaveiselcelcarcinoom lijkend tumor, die zich goedaardig gedraagt - soms vanzelf verdwijnt.
-
Huidlymfomen: tumoren die uitgaan van leukocyten (witte bloedcellen) die de huid als thuisbasis hebben (skin-homing). Binnen deze groep het meest voorkomende type is een T-cellymfoom: mycosis
fungoïdes.
-
Adnextumoren, uitgaande van de huidaanhangselen. Histologisch vertonen deze tumoren kenmerken van haarzakjes, talgklieren, of zweetklieren; al deze weefseltypes worden gevormd door keratinocyten in
de opperhuid met een speciale functie.
-
Merkelcelcarcinoom. Merkelcellen zijn drukgevoelige cellen in de haarfollikel.
-
Sarcomen: tumoren die uitgaan van bindweefsel. Dit kunnen fibroblasten in de huid zijn (dermatofibrosarcoma protuberans (huidbindweefselkanker)), of bloedvaten (angiosarcoom, zoals Kaposisarcoom).
-
Ook kunnen in de huid (natuurlijk) metastasen van interne tumoren voorkomen, zoals borstkanker of leukemie (leukemia cutis). In zeldzame gevallen kan dit het eerste symptoom van de onderliggende
kanker zijn.
Epidemiologie De eerste drie soorten huidkanker kunnen elk veroorzaakt worden door UV-straling. Risicofactoren voor het ontwikkelen van melanoom zijn, intermitterende (met tussenpozen)
blootstelling aan de zon en verbranding door de zon. Voor langdurige blootstelling aan de zon, in verband met het beroep wat men uitoefent, geldt dit niet. Huidkanker kan ook ontstaan door inwerking van kankerverwekkende stoffen
zoals benzeen. De kansen op genezing bij het veel voorkomende plaveiselcelcarcinoom en met name het basaalcelcarcinoom, dat vrijwel nooit metastaseert zijn gunstig bij tijdige ontdekking en verwijdering, maar die bij het (veel
zeldzamere) melanoom niet. Het melanoom is daarmee verantwoordelijk voor twee derde van het aantal sterfgevallen als gevolg van huidkanker. Het aantal gevallen van plaveiselcelcarcinoom en basaalcelcarcinoom neemt de laatste
decennia toe, bij vrouwen jonger dan 40 jaar sinds de jaren '70 mogelijk zelfs verdrievoudigd. Waar dit voorheen slechts 13 per 100.000 vrouwen trof, werden deze huidkankers in 2003 bij 32 vrouwen op 100.000 vastgesteld. Dit lijkt
voornamelijk te wijten te zijn aan zonnebaden (er wordt aangeraden maximaal 15 minuten lang in de zon te liggen). Behandeling De meest toegepaste behandelingen bij huidkanker zijn:
-
operatie (chirurgie)
-
bevriezing (cryochirurgie)
-
wegbranden (electrodissecatie)
-
bestraling (radiotherapie)
-
fotodynamische therapie: bij deze techniek worden de kankercellen eerst gevoelig gemaakt voor licht, en vervolgens belicht zodat de kankercellen afsterven.
-
Welke behandeling wordt toegepast, is afhankelijk van de plaats en grootte van de tumor en van leeftijd en conditie van de persoon bij wie de tumor wordt geconstateerd.
|
|