home

oligodendrogliomen, hersentumoren

register
BEGINLETTER: index A index B index C index D index E index F index G index H index I index J index K index L index M index N index O index P index Q index R index S index T index U index V index W index X index Y index Z

oligodendrocyt

Algemeen
Oligodendrogliomen zijn gliomen die ontstaan uit oligodendrocyten. Deze hersentumoren komen vooral voor bij volwassenen tussen de 20 en 40 jaar, iets vaker bij mannen dan bij vrouwen. Evenals bij de astrocytomen worden verschillende graden van kwaadaardigheid onderscheiden. Omdat de waarde van deze indeling niet zo scherp is als bij astrocytomen, heeft men een eigen indeling gemaakt: laaggradige oligodendrogliomen en anaplastisch oligodendrogliomen (hooggradig).

Symptomen:

• Epileptische aanvallen;

• Gedragsverandering en stemmingsstoornissen;

• Zwakte of verlamming in een lichaamshelft;

• Hoofdpijn;

Diagnose
De diagnose is gebaseerd op een combinatie van een MRI en weefselonderzoek. Zuivere oligodendrogliomen zijn zeldzaam. Veelal is er sprake van een mengvorm van oligodendrocyten en astrocyten, zogenaamde oligo-astrocytomen.

Chromosomen
Voor de prognose is tegenwoordig onderzoek van de chromosomen in de tumorcellen zeer belangrijk.
Iedere menselijke cel bevat 23 paar chromosomen, die genummerd zijn van 1 tot en met 22 + 1 paar geslachtschromosomen (X en Y). Ieder chromosoom bevat 2 korte armen (p-armen) en 2 lange armen (q-armen). Indien er bij het chromosomaal onderzoek van een oligodendroglioom sprake is van verlies van de korte arm van chromosoom 1 (1p) en/of de lange arm van chromosoom 19 (19q) is het voor de prognose gunstig.

Behandeling
Bij een laaggradig oligodendroglioom gelden dezelfde overwegingen als bij een laaggradig astrocytoom. De noodzaak tot behandeling hangt sterk af van de ernst van de klachten, de omvang van de tumor en de lokalisatie van de tumor in de hersenen. Het verwijderen van de tumor kan de klachten verbeteren, maar het is zelden mogelijk om de tumor volledig te verwijderen. Het is niet duidelijk of aanvullende bestraling in een vroege fase gewenst is, of dat gewacht kan worden totdat de klachten toenemen.
Bij een hooggradig of anaplastisch oligodendroglioom wordt eenzelfde behandeling gegeven als bij een hooggradig astrocytoom. De behandeling hangt vooral af van de grootte van de tumor en de plaats in de hersenen. De behandeling bestaat meestal uit een operatie gevolgd door radiotherapie en/of chemotherapie. Vergeleken met astrocytomen zijn oligodendrogliomen in het algemeen gevoeliger voor radiotherapie en chemotherapie, wat mede de verklaring is voor een gunstiger prognose.
Er is geen standaardbehandeling voor oligodendrogliomen die terugkeren. Wel zijn er meerdere experimentele behandelingen die in studieverband worden gegeven.