Immuundeficiëntie immuundeficiëntie, afweerstoornis
of afweerstoornis is een tekort in het afweersysteem, waardoor een gebrekkige immuniteit ontstaat. Immuundeficiëntie heeft tot gevolg dat iemand zeer vatbaar wordt voor infecties en ook niet langer bestand is tegen infectieziekten en bepaalde vormen van kanker die een gezond persoon niet deren.
- Primaire immuundeficiëntie is aangeboren en het gevolg van een genetisch defect. De kans op een primaire immuundeficiëntie is dus verhoogd als er in de familie één of meer patiënten met primaire immuundeficiëntie voorkomen.
- Secundaire immuundeficiëntie kan ontstaan door immunosuppressie, bijvoorbeeld van patiënten die een transplantatie ondergaan, of door ernstige ziekten zoals aids en vergevorderde vormen van kanker.
Symptomen
Kenmerkend zijn veelvuldige infecties, in een jaar bijvoorbeeld acht of meer
oorontstekingen, of twee of meer longontstekingen, hersenvliesontstekingen,
bloedvergiftigingen. Ook hardnekkige schimmelinfecties in mond of op de huid
en terugkerende abcessen van huid of inwendige organen kunnen erop duiden.
Kinderen kunnen een groeiachterstand oplopen. In het geval van ernstige
deficiënties, zoals bij aidspatiënten, kunnen bepaalde vormen van kanker
ontstaan, die doorgaans niet bij gezonde mensen voorkomen.
Oorzaak
Immuundeficiëntie kan veroorzaakt worden door een afwijking aan witte
bloedcellen (bijvoorbeeld bij leukemie en aids) of door geneesmiddelen die
de afweer onderdrukken. Dit kan een ongewenst effect zijn (bijvoorbeeld bij
cytostatica die gebruikt worden om kanker te bestrijden en bij het
antibioticum chlooramfenicol) of een gewenst effect (bijvoorbeeld bij
orgaantransplantaties, zie immunosuppressie). Verder kan de afweer ernstig
zijn aangetast bij eiwitverlies (bijvoorbeeld bij nierziekten of na ernstige
verbranding). In mindere mate kunnen immuundeficiënties ontstaan door
bijvoorbeeld ondervoeding, oververmoeidheid of roken. Zie ook
agammaglobulinemie.
Behandeling
Deze is afhankelijk van de oorzaak. In ernstige gevallen moeten patiënten
van de buitenwereld geïsoleerd worden om infecties te voorkomen.