home

  

boulimia nervosa, vraatzucht

register

  

overzicht stoornissen
 

Inleiding
Boulimia nervosa, ook bekend als boulimie, is een psychologische toestand waarin een persoon terugkerende eetbuien heeft gevolgd door een of meer van de volgende, opzettelijke handelingen die de opname van het voedsel compenseren en gewichtstoename verhinderen:

  • braken

  • ongepast gebruik van laxeermiddelen of andere medicijnen

  • bovenmatige lichamelijke oefening

  • vasten

Kenmerken
Een persoon heeft boulimia wanneer hij of zij zich onbekwaam voelt om de drang tot eten, zelfs tijdens het eten zelf, te controleren, wanneer hij of zij een grotere hoeveelheid voedsel verbruikt dan een normaal persoon, en wanneer dergelijk gedrag minstens tweemaal per week gedurende drie maanden voorkomt.
De meerderheid van boulimia-patiënten zijn jonge vrouwen van 10 tot 30 jaar oud, hoewel de stoornis bij mensen van alle leeftijden en beide geslachten kan voorkomen.
Bij boulimia is er sprake van onderliggende psychische problemen, vaak heeft de patiënt een gevoel van controleverlies. De episoden van eten/purgeren kunnen extreem zijn, soms gepaard gaand met snel en onbeheerst eten. De lijders stoppen soms pas als ze door een andere persoon worden onderbroken of wanneer hun maag het niet meer aankan. Deze cyclus kan meerdere keren per week of, in ernstige gevallen, meerdere keren per dag worden herhaald. De lijders zien het "vernietigende" eetpatroon vaak als manier om controle over hun leven te bereiken.
Sommige personen die lijden aan anorexia kunnen boulimisch gedrag vertonen: op bepaalde ogenblikken veel eten en purgeren van voedsel op een regelmatige of zeldzame basis tijdens hun ziekte. Alternatief kunnen individuen met boulimia anorectische perioden hebben. Vaak is er daarom sprake van de diagnose Eetstoornis N.A.O. (Niet Anderszins Omschreven).

 

DSM-IV-criteria
Het DSM-IV geeft de volgende criteria:

  • Herhaalde episoden van eetaanvallen. Een episode van 'vraatzucht' wordt gekenmerkt door beide volgende criteria:

    • Het eten in een bepaalde tijd (bijvoorbeeld twee uur) van een hoeveelheid voedsel die beduidend groter is dan de meeste mensen in zo'n periode zouden eten onder gelijke omstandigheden.

    • Het gevoel tijdens de periode geen beheersing over het eten te hebben (bijvoorbeeld het gevoel niet te kunnen stoppen of geen beheer te hebben over wat en hoeveel men eet).

  • Herhaald ongepast compensatiegedrag om gewichtstoename te voorkomen, bijvoorbeeld het opwekken van braken, misbruik van laxeermiddelen of andere medicijnen, vasten of overmatige lichaamsbeweging.

  • De eetaanvallen en het compensatiegedrag treden gemiddeld minimaal twee keer per week op gedurende een periode van drie maanden.

  • Het zelfbeeld wordt overmatig beïnvloed door de lichaamsvorm en het gewicht.

  • De stoornis treedt niet uitsluitend op tijdens episoden van anorexia nervosa.

Mogelijke gevolgen van boulimia nervosa

  • Afhankelijkheid van laxeermiddelen

  • Andere dwanghandelingen

  • Concentratiestoornissen

  • Dood

  • Hartritmestoornissen

  • Irritatie en scheuren in de keel, de slokdarm en de maag (door het geforceerde braken)

  • Elektrolytenonbalans door frequent braken en/of laxeren. Door uitdroging ontstaat een gebrek aan kalium wat kan leiden tot hartritmestoornissen of hartfalen.

  • Gebitsproblemen

  • Hormonale veranderingen die o.a. kunnen leiden tot menstruatiestoornissen en onvruchtbaarheid

  • Moeheid, malaise

  • Oedeem in gezicht, bijv. opgezwollen ogen

  • Opgezette klieren

Mortaliteitsrisico
Eetziekten hebben een van de hoogste sterftecijfers van alle geestesziekten. De National Eating Disorders Association (Groot-Brittannië) schat een 10% mortaliteitsgraad [4] voor boulimie en een 18% mortaliteitsgraad voor anorexia nervosa [5]. Dit hangt natuurlijk sterk af van hoe streng men de criteria voor de aandoeningen aanlegt. Een klein deel van de mortaliteit is een gevolg van de lichamelijke bijverschijnselen, een deel echter ook van suïcide. Een bekend slachtoffer van boulimie was Terri Schiavo.