Stendhalsyndroom

Stendhal,
Marie-Henri Beyle
(1783-1842)

Het Stendhalsyndroom is een psychische aandoening die optreedt als iemand volledig overrompeld wordt door de schoonheid van kunst. Lichamelijke verschijnselen zijn een versnelde hartslag, duizeligheid, verwarring en flauwvallen. In ernstige gevallen treden soms zelfs vormen van manie, hallucinaties of andere psychotische verschijnselen op.

De aandoening is genoemd naar de 19e-eeuwse Franse schrijver Stendhal (pseudoniem van Marie-Henri Beyle), die in zijn werk gedetailleerd beschreef hoe hij in 1817 tijdens een bezoek aan Florence emotioneel werd aangegrepen door het artistieke karakter van de stad. Er zijn door de jaren heen meerdere gevallen bekend van toeristen die duizelig worden of flauwvallen bij het aanschouwen van kunst in Florence, met name in het Uffizi-museum.

In 1979 beschreef de Italiaanse psychiater Graziella Magherini het verschijnsel als syndroom na gedurende tien jaar zo'n 100 gevallen bestudeerd te hebben.

Het syndroom is wellicht te vergelijken met het Jeruzalem-syndroom, waarbij sterke emotionele reacties op religieuze ervaringen optreden.

In de in 2013 uitgekomen film van Paolo Sorrentino, La grande bellezza, wordt het syndroom vorm gegeven door een Japanse toerist die de pracht van Rome aanschouwt en vervolgens dood valt.