klinisch psycholoog
Klinische psychologie is de toepassing van psychologische inzichten in een
klinische (gezondheids-; van het Grieks κλινη = bed) context. De
verschillende vormen van klinische psychologie worden ingezet ter
verlichting van psychische spanningen en depressies en in het algemeen ter
bevordering van de geestelijke gezondheid. Ook vindt de klinische
psychologie plaats in de psychiatrie en psychopathologie. De verschillende
typen van psychotherapie en hun effecten worden bestudeerd door onderzoekers
op het terrein van de klinische psychologie.
Een klinisch psycholoog heeft een grote deskundigheid en veel ervaring op
het gebied diagnostiek en behandeling van complexe psychische problemen. De
klinisch psycholoog vervult daarnaast vaak functies als leidinggevende of
supervisor of volgt ontwikkelingen in de zorg of de wetenschap. De klinisch
psycholoog is 'scientist-practitioner' en is in staat om wetenschappelijke
inzichten toe te passen in de klinische praktijk.
Het is ook een afstudeerrichting van de opleiding Master in de psychologie
of Master in de psychologische wetenschappen.
Algemeen
De klinische psychologie is in 2005 erkend als specialisme van de
gezondheidszorgpsychologie. Het vak bestaat echter al veel langer. In 1966
voerde het NIP een register van klinisch psychologen in en zette zij de
aanzet voor dit specialisme. Met de introductie van het BIG-register
klinisch psychologen is het NIP-register opgeheven (per 1 januari 2006).
Titel
Met de erkenning van het specialisme is de titel 'klinisch psycholoog’
wettelijk beschermd. Deze titelbescherming is op 1 januari 2006 van kracht
geworden. De wettelijke erkenning betekent dat er opleidingseisen worden
gesteld en dat er toezicht op de opleidingen wordt gehouden. Specialisten
die de titel dragen zijn verplicht hun kennis, ervaring en deskundigheid op
peil te houden. De klinisch psycholoog is een 'artikel 14'-beroep in de wet
BIG, het artikel voor (medisch) specialisten, zoals een psychiater. Klinisch
psychologen zijn tevens opgeleid als psychotherapeut, en mogen zich na
inschrijving in het BIG-register ook 'psychotherapeut' noemen.
Opleiding
In 2003 is de nieuwe specialistenopleiding tot klinisch psycholoog gestart.
De opleiding is alleen toegankelijk voor gezondheidszorgpsychologen (GZ-psychologen)
en is een combinatie van praktijk (werken onder supervisie) en theorie
(cursorisch onderwijs). De opleiding duurt vier jaar. De opleiding tot
klinisch psycholoog omvat dus in totaal minimaal tien jaar: vier jaar
universiteit (Master psychologie of orthopedagogiek), twee jaar opleiding
gezondheidszorgpsycholoog, vier jaar specialistenopleiding.
De opleiding tot klinisch psycholoog kent twee varianten: één gericht op
volwassenen & ouderen en één gericht op kinderen en jeugd. De opleiding tot
klinisch psycholoog Volwassenen & Ouderen wordt verzorgd door zes regionale
opleidingsinstellingen. De opleiding tot klinisch psycholoog Kinderen en
Jeugd is een landelijke opleiding. De opleidingseisen worden vastgesteld
door het CSG. De RSG moet de opleidingsinstellingen en hoofdopleiders
erkennen.
Werk
De klinisch psycholoog is een specialist. Hij is dan ook vooral te vinden in
de gespecialiseerde gezondheidszorg. Een belangrijk werkterrein is de
geestelijke gezondheidszorg, zoals Riaggs en psychiatrische ziekenhuizen.
Daarnaast zijn klinisch psychologen te vinden in algemene ziekenhuizen,
revalidatie-instellingen, kinderpsychiatrische instellingen en TBS-klinieken.
Veel klinisch psychologen hebben een eigen praktijk, al dan niet in
combinatie met een functie binnen een instelling.