adenooom Eilandjes van Langerhans
ten
De eilandjes van Langerhans bevinden zich in de alvleesklier (pancreas), een orgaan dat in het midden van de buikholte ligt. Ze bevatten cellen die hormonen produceren, voornamelijk insuline en glucagon, die het verbruik, de opslag en de stofwisseling van glucose (suiker) regelen. Een adenoom is een goedaardige tumor.
Verschijnselen
Wanneer er tumoren ontstaan in de cellen van de eilandjes van Langerhans, gaan deze te veel hormonen produceren. Het meest voorkomende goedaardige type tumor in deze cellen is het insulinoom. Een insulinoom zorgt voor een verhoogde productie van insuline, wat op haar beurt leidt tot een verhoogde insulineconcentratie in het bloed en daarmee een lage suikerspiegel (hypoglykemie). De symptomen hiervan treden onregelmatig op en nemen vaak toe in frequentie en ernst. Ze bestaan onder meer uit: trillen, zweten, duizeligheid, een duf gevoel, (neiging tot) flauwtes, verwarde spraak, ongecoördineerde bewegingen en soms epilepsie. Omdat eten de klachten vermindert, kan vetzucht een probleem worden. In tien procent van de gevallen bevinden zich insulinomen op verschillende plekken. Eveneens in tien procent van de gevallen blijkt een insulinoom kwaadaardig te zijn. In vijf procent van de gevallen lijkt er sprake te zijn van een erfelijke oorzaak. De andere typen tumoren beïnvloeden de productie van andere hormonen. Omdat die andere hormonen elk op een ander systemen in het lichaam inwerken, verschillen de klachten. Alle tumoren in de eilandjes van Langerhans groeien langzaam en kunnen op elke leeftijd ontstaan.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de specifieke klachten, bloedonderzoek en een CT-scan. De tumor is namelijk te klein om met een echo of normale röntgenfoto te traceren. Er is sprake van een insulinoom als:
- er sprake is van verschijnselen die horen bij hypoglykemie;
- de bloedsuikerspiegel lager is dan 2,8 mmol/liter, zonder dat er insuline gespoten is;
- de klachten onmiddellijk verdwijnen wanneer er glucose wordt toegediend.
Behandeling
De enige behandeling die tot volledige genezing kan leiden is chirurgische
verwijdering van de tumor. In een groot aantal gevallen lukt dit ook.
Soms kan het nodig zijn ook een gedeelte van de alvleesklier te verwijderen,
vooral wanneer er verschillende insulinomen zijn of het insulinoom vlak bij
de afvoergang naar de darm ligt. Als chirurgische verwijdering niet mogelijk
is, kan er eventueel gekozen worden voor chemo- of hormoontherapie voor
verlichting van de klachten.