home

  

Epididymitis, spermatocele, bijbalziekten

register

  

ten

 

 

 

  

Bijbal
De bijbal (epididymis) ligt in de balzak (scrotum) tegen de achterzijde van de zaadbal (testis). De bijbal heeft een belangrijke functie bij het uitrijpen en opslag van zaadcellen (spermatozoën).

De bijbal is een langwerpig orgaantje, dat bestaat uit de afvoergangen. die vanuit de teelbal (testis) komen. Het bestaat uit een opgerolde buis (ductus epididymis) met een lengte van ongeveer 6 meter.
In de testis worden de zaadcellen ontwikkeld (spermatogenese). Vanaf de puberteit worden er per dag miljoenen zaadcellen (spermacellen) geproduceerd. Deze worden naar de bijbal afgevoerd, die dicht tegen de testis aanligt. Afhankelijk van de seksuele activiteit van de man verblijven de zaadcellen daar korte of langere tijd. Na twee tot drie weken worden de zaadcellen afgebroken en geresorbeerd.  

 

Ziekte van de bijbal

  • Ontsteking
    Epididymitis is een meestal acuut of subacuut ontstane ontsteking van de bijbal. Een ontsteking van de bijbal komt vaak voor bij een prostaatontsteking. Tussen prostaat en bijbal bevindt zich immers de zaadleider, waarin zich behalve zaadcellen ook allerlei voedingsstoffen 'voor onderweg' voor de zaadcellen bevinden. Bacteriën kunnen dan ook vrij gemakkelijk van de prostaat in de bijbal terechtkomen. Een bijbal-ontsteking is erg pijnlijk en kan tot koorts leiden. Een gevolg kan zijn dat er littekens en verstoppingen in de bijbal ontstaan, die de vruchtbaarheid kunnen beïnvloeden.

Ook kan als gevolg van de ontsteking een cyste, een met vocht gevulde holte, in de bijbal ontstaan (een spermatocele), die, als-ie groter wordt klachten kan geven. In principe kunnen allerlei bacteriën een rol spelen bij dergelijke ontstekingen; ook geslachtsziekten, zoals gonorroe ('druiper') kan soms zeer heftig verlopende onstekingen van de bijbal geven.
Acute epididymitis gaat vaak gepaard met een urethritis (plasbuisontsteking) en een orchitis (teelbalontsteking), en veel minder vaak met een prostatitis (prostaatontsteking). De belangrijkste symptomen zijn eenzijdige scrotale pijn en zwelling. Begeleidende verschijnselen kunnen zijn pijn bij het plassen (dysurie), koorts (70-80%), rode huid (erytheem) van het scrotum (60%) en algemene malaise. Altijd, maar vooral bij jongeren, dient bij acute scrotale pijn gecontroleerd te worden of er sprake kan zijn van een torsio testis (draaiing van de teelbal), die acuut verholpen moet worden

  • Verstopping
    Een verstopping van de kleine buisjes in de bijbal kan ertoe leiden dat zaadcellen, die in de bijbal uitrijpen, er niet of onvoldoende door kunnen. Het aantal zaadcellen in het sperma neemt dan af, evenals de vruchtbaarheid, hoewel normaliter de andere zaadbal/bijbal genoeg zaadcellen voor een normale vruchtbaarheid zou moeten kunnen leveren.

  • Spermatocele
    Bij een spermatocele is er sprake van een met vocht gevulde, meestal vrij kleine holte in de bijbal. Veel mannen hebben één of meerdere kleine spermatoceles in één of beide bijballen, mogelijk als gevolg van een vroeger doorgemaakte kleine ontsteking die vaak ongemerkt voorbij gegaan is. Meestal geeft een spermatocele geen klachten, tenzij de zwelling erg groot wordt en 'in de weg gaat zitten'. Soms zijn ze vele centimeters groot, zodat e.e.a. bij lopen hinderlijk wordt. In andere gevallen zijn en blijven ze klein en geven nooit klachten, en, aangezien een spermatocele doorgaans geen verdere gevolgen heeft, is een behandeling niet nodig.