home

  

bloeddruk, tensie

register

  

ten

 

 

 

  

Wat is bloeddruk?

Het hart pomt het zuurstofrijk bloed door de slagaders naar alle delen van het lichaam. De bloeddruk is de kracht van het bloed dat tegen de wanden van de slagaders duwt. Het hart tikt ongeveer 60-70 keer per minuut. Wanneer het hart zich samentrekt (pompt) ontstaat er druk op de wanden van de slagaders. Deze druk wordt bovendruk of systolische druk genoemd. Vervolgens komt het hart een moment tot rust, waardoor de onderdruk of diastolische druk ontstaat.
De bloeddruk wordt altijd weergegeven in twee getallen, bv 120/80, waarbij 129 de boven- en 80 de onderdruk is. Beide getallen zijn belangrijk.
Hoge bloeddruk (hypertensie)
 Van een te hoge bloeddruk merkt men niet veel. Dit kan op de langere termijn wel grote gevolgen hebben. Er kunnen beschadigingen in de vaatwand onstaan. We spreken van hoge bloeddruk, als de bovendruk gemiddeld 140 (mm.kwikdruk) of hoger is, of als de onderdruk gemiddeld 90 (mm.kwikdruk) of hoger is.
 

 

Voorzorg
Hoge bloeddruk is geen ziekte, maar geeft wel een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.
Men kan er zelf veel aan doen om de kans op hart- en vaatziekten te verminderen, zoals:

  • Stoppen met roken;

  • Minder alcoholgebruik;

  • Geen overgewicht;

  • Verse groente en fruit;

  • Tracht stress te beperken;

  • Beperkt het zoutgebruik;

  • Voldoende lichaamsbeweging.

Voeding
Een Amerikaans onderzoek, de DASH-studie (Dietery Approaches to Stop Hypertension), heeft aangetoond, dat een voeding, rijk aan groenten, fruit en magere zuivelproducten de bloeddruk aanzienlijk kan verlagen bij personen met een normale bloeddruk of een licht verhoogde bloeddruk. Daarnaast blijft het uiteraard ook belangrijk de totale hoeveelheid vet in de voeding te beperken door vaker te kiezen voor mager vlees en gebruik van allerhande zoetigheden, snacks, sauzen en vleeswaren te beperken.

 Medicijnen
Bij een ernstig verhoogde bloeddruk zal de huisarts medicijnen voorschrijven. Er zijn verschillende soorten geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen:

  • Plastablettem;

  • Bètablokkers;

  • Calciumblokkerende middelen;

  • ACE-remmers.

Door plastebletten te gebruiken, zal er meer natrium en water met de urine worden afgevoerd, waardoor de hoeveelheid vocht in de bloedbaan afneemt.
Bètablokkers hebben een gunstige werking op het hart en de bloeddruk. Het hart gaat rustiger kloppen en de kracht, waarmee de hartspier samentrekt wordt verlaagd.
 De hartspier en de spiertjes in de bloedvaten hebben calcium nodig. Teveel calcium geeft problemen. Calciumblokkerende middelen zorgen ervoor, dat de spieren zich minder sterk samentrekken en de bloedvaten zich enigszins verwijden. Hierdoor daalt de bloeddruk.
ACE is een stof in het lichaam, die vaatvernauwend werkt. ACE-remmers gaan de werking van deze stoffen tegen, waardoor de bloeddruk daalt.

Wat is Pulmonale Arteriële Hypertensie?
Pulmonale arteriële hypertensie (PAH) is een ernstige en levensbedreigende aandoening, die wordt gekenmerkt door een abnormaal hoge bloeddruk in de longvaten. In de Verenigde Staten en Europa lijden naar schatting 100.000 personen aan PAH. Hoewel de aandoening niet veel voorkomt, zijn voor patiënten die niet worden behandeld de vooruitzichten slecht. Zonder behandeling zal tussen de 45 en 60 procent van de PAH-patiënten binnen twee jaar na diagnose overlijden.

 

Probleem om de aandoening bij patiënten vast te stellen
In het vroege stadium van PAH zijn de symptomen zeer onduidelijk, maar de meest algemeen voorkomende symptomen zijn dyspneu en kortademigheid. Naarmate de aandoening de longen verder aantast en de hartfunctie bemoeilijkt, zijn patiënten steeds minder in staat om de gebruikelijke dagelijkse activiteiten te volbrengen. Andere symptomen kunnen zijn: flauwvallen, duizeligheid, blauwverkleuring van de huid, pijn op de borst, hoesten (soms met opgeven van bloed), opgezwollen halsaders, vergrote lever, zwelling (oedeem) van enkels of voeten, gezwollen buik en vermoeidheid. Omdat veel van de symptomen niet-specifiek zijn, worden ze aanvankelijk vaak niet met PAH in verband gebracht.
Bij het verslechteren van de symptomen worden de meeste patiënten naar een specialist doorverwezen, doorgaans een cardioloog, reumatoloog of longarts. Dit betekent dat het vaak drie tot vijf jaar duurt voordat de juiste diagnose wordt gesteld; tegen die tijd kunnen de kwaliteit van leven en de levensverwachting van de patiënt aanmerkelijk zijn verminderd. Indien onbehandeld leidt PAH tot voortijdig overlijden en daarom is de vroege diagnose van de aandoening van het grootste belang voor de verbetering van de kwaliteit van leven en van de levensverwachting van de patiënt.

 

Technische omschrijving van de aandoening
De functie van de longslagader is om zuurstofarm bloed van de rechterhelft van het hart naar de longen te voeren, waar kooldioxide wordt verwijderd en zuurstof wordt opgenomen. Het zuurstofrijke bloed gaat vervolgens via de longaders naar de linkerhelft van het hart en vanuit het hart wordt het door het gehele lichaam getransporteerd. Bij PAH is de druk in het vaatstelsel van de longen als gevolg van afwijkingen in de longvaten verhoogd. Het gevolg van PAH op de lange temijn is dat de rechterhelft van het hart wordt verwijd en zijn functie verliest. In medische termen wordt pulmonale arteriële hypertensie gedefinieerd als een verhoging van de gemiddelde bloeddruk in de longarteriën van meer dan 25 mmHg bij rust of meer dan 30 mmHg bij inspanning.

 

Patiëntengroepen
Pulmonale arteriële hypertensie kan op zichzelf voorkomen en wordt dan aageduid als idiopatische pulmonale arteriële hypertensie (iPAH), maar kan ook samenhangen met andere aandoeningen die invloed hebben op het gehele lichaam, zoals sclerodermie, een bindweefselaandoening.
Terwijl PAH bij mannen en bij vrouwen voorkomt, wordt iPAH het meest bij vrouwen tussen de 20 en 40 jaar waargenomen. iPAH kan erfelijk zijn; geschat wordt dat bij ten minste 10% van de gevallen sprake is van een genetisch oorzaak.(5) Hoewel zeldzaam, wordt de aandoening ook waargenomen bij kinderen, zoals zuigelingen met een aangeboren hartafwijking.

Sommige personen met bepaalde aandoeningen kunnen een verhoogd risico hebben PAH te ontwikkelen, zoals bij:

  • bindweefselaandoeningen;
    - systemische sclerose (sclerodermie)
    - systemische lupus erythematosus (SLE), gecombineerde bindweefselaandoening, reumatoïde artritis en andere bindweefselaandoeningen

  • patiënten met bepaalde types aangeboren hartafwijkingen

  • patiënten met gevallen van primale pulmonale hypertensie in de familie

  • HIV-positieve patiënten

In aanvulling op de hierboven genoemde aandoeningen kan het risico PAH te ontwikkelen worden verhoogd door blootstelling aan bepaalde middelen, zoals eetlustremmers (bijv. fenfluramine), cocaïne en amfetaminen, of door blootstelling aan in de omgeving voorkomende toxinen.