home

 

hydrocele en spermatocele

register

 

ten

 

 

 

 

Beschrijving
Een hydrocele (hydros=water, cele=holte) is een goedaardige zwelling uitgaande van de balzak (scrotum), gevuld met vocht. Vaak zijn hydrocele's klein, soms kunnen zij groot worden tot 15 cm in doorsnede. Een spermatocele is een holte gevuld met spermacellen. Een spermatocele is vaak los van de zaadbal te voelen, terwijl bij een hydrocele de zaadbal binnenin de vochtcollectie zit.
Normaal worden de zaadballen omgeven door een met vocht gevuld vlies waarbinnen de zaadbal kan bewegen. Onder bepaalde omstandigheden, zoals een ongeval of infectie, maar vaak zonder aanwijsbare oorzaak, neemt de hoeveelheid vocht rond de bal sterk toe. Zo ontstaat een hydrocele. Soms ontstaat een hydrocele ook als reactie op een gezwel of ernstige ontsteking. Het is dan belangrijk dat de oorzaak nader onderzocht wordt.

Een hydrocele uit zich meestal door een pijnloze zwelling in de balzak, al dan niet gepaard gaand met een zwaar, zeurderig gevoel.
Hydrocele komt naar schatting bij 1% van de mannen boven 40 jaar voor. Het komt ook veelvuldig voor bij pasgeboren jongetjes, maar verdwijnt meestal spontaan binnen het eerste levensjaar.
Spermatocele's ontstaan vanuit de bijbal. Het zaadvocht dat in de zaadbal wordt gevormd wordt naar de bijbal getransporteerd waar verdere rijping plaatsvindt. Vanuit de bijbal gaat het zaadvocht via de zaadleider richting prostaat. De bijbal bestaat uit talrijke kleine verzamelbuisjes. Soms ontstaat er een verwijding van zo'n buisje omdat het zaadtransport niet adequaat verloopt (b.v. bij ontsteking of ongeval). Vaak blijft zo'n verwijding klein, maar soms wordt deze groter en dan ontstaat een spermatocele.
Om na te gaan of het om een hydrocele gaat, zal de arts een lampje tegen de balzak houden. Als de zwelling door vocht veroorzaakt wordt, zal het licht er door heen schijnen. Eventueel zal de diagnose bevestigd worden met een echografie

 

Behandeling
Een hydrocele of spermatocele gaat bij volwassenen meestal niet vanzelf weg. Maar omdat ze meestal geen (ernstige) klachten geven en beperkt van grootte zijn, is geen behandeling nodig. Soms worden ze echter zo groot dat ze hinderlijk worden en klachten geven. Ook bij kinderen bij wie de hydrocele op de leeftijd van 12 tot 18 maanden niet is verdwenen, zal een ingreep worden overwogen.
Als de hydrocele veroorzaakt wordt door een bacteriële infectie, zullen antibiotica meestal volstaan om de aandoening te verhelpen.

 

Operatie
De behandeling vereist meestal een operatie. De ingreep gebeurt onder algemene of plaatselijke verdoving. De uroloog maakt een snede in de balzak, via deze snede wordt de bal en bijbal geïnspecteerd en de hydrocele of spermatocele verwijderd.

De huidwond wordt met oplosbare hechtingen gesloten. De ingreep duurt ongeveer 30 minuten. De operatie vereist meestal hoogstens één dag ziekenhuisopname.
Na de operatie is het raadzaam een onderbroek te dragen die u steun geeft (dus geen boxershort), ook 's nachts. Hiermee vermindert de kans op zwelling. De verbandgazen waarmee de balzak is ingepakt, mogen na twee dagen worden verwijderd. Na 7 dagen is zwemmen meestal weer mogelijk. De eerste week na de ingreep is het verstandig rustig aan te doen.
Vaak is er na de operatie een zwelling rondom de zaadbal, die pas geleidelijk verdwijnt.


Soms ontstaat er na de ingreep een bloeduitstorting, overmatig pijn in het wondgebied of een infectie. Een blauwverkleuring van de wond komt geregeld voor en behoeft geen verdere behandeling. Zelden komt de hydrocele terug. Na een spermatocele operatie is het mogelijk dat een nieuwe spermatocele ontstaat.
Omdat er altijd een risico op sterilisatie bestaat bij een verwijdering van een spermatocele (niet bij een hydrocele), zal deze operatie liefst niet worden uitgevoerd wanneer er nog kinderwens is.

 

Aspiratie
Soms wordt een hydrocele behandeld door middel van aspiratie. Dat wil zeggen dat met een naald geprikt wordt in de vochtholte en het vocht opgezogen wordt. Soms wordt er hierna een stof ingebracht om verkleving van de wanden van de holte te bewerkstelligen. Deze techniek wordt soms nog toegepast indien operatie niet gewenst of mogelijk is, maar gaat gepaard met een hogere kans op terugkeer van de hydrocele en infectie.