koortslip

blaasjes

HSV-1

Algemeen
Een koortslip is een virusinfectie van de huid op of nabij de lippen. De klachten beginnen typisch met plaatselijke jeuk en branderigheid van de huid. De huid zwelt op, wordt rood en vervolgens ontstaan kleine blaasjes. Na enkele dagen drogen de blaasjes in tot korstjes. Na ongeveer 10 dagen is de lip weer helemaal genezen. Kenmerkend voor een koortslip is dat hij met enige regelmaat terugkomt.

Wat is de oorzaak?
De infectie wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus. Infecties met het herpes simplex virus zijn zeer algemeen. Er worden 2 herpes simplex virussen (HSV) onderscheiden. Voor het veroorzaken van koortslippen is vooral het HSV–type 1 verantwoordelijk. HSV-type2 is vooral bekend als veroorzaker van genitale herpes.
Het herpesvirus in de koortslip is zeer besmettelijk. Het virus is aanwezig in de blaasjes en de verse korstjes en kan door zoenen of ander lichaamscontact worden overgebracht. Zo kunnen ook het oog of op de geslachtsorganen besmet raken. Wanneer de huid weer genezen is kan er geen virus meer worden overgedragen.
Het virus houdt zich schuil in de zenuwbanen van de huid, en kan vanuit deze schuilplaats weer toeslaan. Omdat het virus zich steeds weer terugtrekt in dezelfde zenuw, komt de koortslip ook typisch steeds op dezelfde plaats terug. Oorzaken van hernieuwde infecties zijn o.a. daling van de weerstand, ziekte (koorts!) en verbranding in de zon.

Is een koortslip gevaarlijk?
Een koortslip is lastig en pijnlijk, maar is in principe niet gevaarlijk voor degene die de koortslip heeft. Voor baby’s is een herpes infectie wel zeer gevaarlijk en soms zelfs dodelijk. In het Engels wordt een ‘koortslip-kus’ aan de baby ook wel de kiss of death genoemd: de ‘doodskus’.
Vermijdt dus lichamelijk contact met een baby als u een koortslip heeft. Wanneer u regelmatig een koortslip heeft moet u zelfs zeer terughoudend zijn met het knuffelen en zoenen van pasgeboren baby’s in perioden dat u géén blaasjes heeft. Het is namelijk zeer waarschijnlijk dat niet alleen tijdens een koortslip-periode, maar ook in de tijd vòòr een koortslip ontstaat en zichtbaar is al besmettelijk virus kan worden geproduceerd in de huid.
Wanneer u zelf zwanger bent of een pasgeboren baby heeft en ook regelmatig een koortslip ontwikkelt is het verstandig om dat aan uw arts te melden.
Infecties met herpes kunnen behalve een koortslip ook andere huidafwijkingen uitlokken die niet direct door het virus veroorzaakt worden, maar een reactie zijn op de aanwezigheid van het virus in het lichaam. Een belangrijk voorbeeld van een dergelijke huidreactie is erythema multiforme, dat gepaard gaat met rode vlekken en soms zelfs blaren. De afwijkingen verdwijnen weer nadat de herpes-infectie is uitgedoofd.

Wat is de behandeling?
Een koortslip geneest in principe vanzelf. Raak de koortslip in het actieve stadium niet aan. Ook via vingers kunt u anderen en ook uzelf (aan de geslachtsdelen) besmetten. Voorkomen is zoals altijd beter dan genezen: zorg daarom voor een optimale weerstand en vermijd verbranding in de zon (zonnebrandcreme!).
In een zeer vroeg stadium kunt u soms de koortslip in de kiem smoren door een anti-virus creme op de plek te smeren. Voorbeelden zijn cremes die aciclovir of penciclovir bevatten. Deze cremes moeten meerdere keren per dag gedurende 4 tot 5 dagen worden aangebracht.