de laborant
Algemeen
Een allround laborant (mbo-III-opgeleid) en analist (mbo-IV of
hbo-opgeleid), ook wel laboratoriumtechnoloog genoemd, zijn
(hoog)gespecialiseerde medewerkers in een laboratorium van bijvoorbeeld
een ziekenhuis, universiteit of bedrijf. Hij of zij onderzoekt en
analyseert allerlei (bio)chemische stoffen. In Nederland wordt deze
functie ook wel omschreven als laboratoriummedewerker, en Vlaanderen
kent de functie laboratoriumassistent.
De laborant is verantwoordelijk voor het deskundig uitvoeren van het
onderzoek, waaronder het registreren, bepalen en bijhouden van
meetresultaten, het zorgen voor veilige werkomstandigheden, het bedienen
van apparaten, controle op voorraden en de statistische verwerking van
onderzoeksresultaten.
Werkterrein
Het werkterrein van een (medisch of biochemisch georiënteerde) laborant
kan bijvoorbeeld de gezondheid van de mens betreffen. Op een klinisch
lab neemt deze laborant bijvoorbeeld bloed af, verzamelt urine, feces of
ander monstermateriaal om dit te analyseren.
Verdere voorbeelden zijn het onderzoeken van allerlei voedingsmiddelen,
zoals bijvoorbeeld chocolade of de invloed op het cholesterolgehalte in
het lichaam. Ook kan een (chemisch georiënteerde) analist bijvoorbeeld
een bijdrage leveren in het onderzoek en ontwikkeling van onder andere
cosmeticaproducten zoals shampoo en haarkleurmiddelen.
Natuurlijk kan een laborant ook onderzoek doen naar het vormen van
nieuwe chemische verbindingen.
Deze producten dienen natuurlijk veilig te zijn, voordat het in
productie gebracht mag worden, ook hier doet een laborant onderzoek
naar.
In de internationale handel speelt de (chemisch) laborant een rol als
onafhankelijk deskundige bij de certificering van goederen.
Nederland
In Nederland heeft een laborant gewoonlijk een mbo-diploma niveau 3,
oftewel niveau van middenkaderfunctionaris of gespecialiseerd
beroepsbeoefenaar. Met een mbo-diploma niveau 2 (basisberoepsbeoefenaar)
start men eerder als laboratoriumassistent. Een analist daarentegen is
in Nederland iemand die een hbo-opleiding zoals specifiek het hoger
laboratorium onderwijs (HLO) of Middelbaar Laboratorium Onderwijs (MLO)
heeft doorlopen.
Vlaanderen
Een laborant wordt in Vlaanderen opgeleid aan een hogeschool. Hij
behaalt na drie jaar studie een "(professionele) bachelor in de
laboratoriumtechnologie". Iemand met een diploma van het niveau
professionele bachelor noemt men een (klinisch) laborant.
Daarnaast bestaat ook in het technisch secundair onderwijs nog een
laboratoriumopleiding. Deze leidt naar een functie van
laboratoriumassistent, voor meer routinematig onderzoekswerk.
Specialisaties
Er bestaan verschillende specialisaties:
-
een klinisch (chemisch) laborant werkt hoofdzakelijk in een ziekenhuislaboratorium. Ook medisch laboratioriumtechnoloog (MLT-er) genoemd;
-
een chemisch laborant of chemisch analist is gespecialiseerd in analytische bepalingen en werkt over het algemeen in de industrie
een farmaceutisch laborant heeft verstand van farmaceutisch-biologische technieken en werkt voornamelijk in farmaceutische nijverheid of -onderzoekscentra; -
een milieulaborant werkt in een milieulaboratorium, is gespecialiseerd in analytische bepalingen betreffende bijvoorbeeld afvalwater of emissiegassen. De laborant werkt vaak alleen bij een bedrijf of in verband bij de overheid.
Noot
Sinds de invoering van kwalificatiedossiers en competentiegericht leren
is binnen de Nederlandse mbo-opleidingen laboratoriumtechniek sprake van
"Allround Laborant" voor de niveau III opgeleide medewerker en van
"Analist" voor de medewerker met een niveau IV-opleiding.