home

 

Trichris trichiura of Trichocephalus trichiuris, zweepworm

register

 

meer parasieten

zweepworm


zweepworm ei

 

Besmetting
De menselijke zweepwormen (Trichris trichiura of Trichocephalus trichiuris), is een rondworm en behoort tot de nematoden (draadwormen). Het is een lichtgele tot witte parasiet van 3 tot 5 cm. die in de dikke darm leeft. Besmetting vindt plaats via de mond, door vuile handen of door huisdieren, die de eieren in hun ontlasting achterlaten. Eenmaal binnen bij de gastheer nestelt de worm zich in het darmkanaal. De zweepworm veroorzaakt trichuriasis. Vanwege de huidige goede hygiëne is de zweepworm tegenwoordig vrij zeldzaam in Nederland en België.

De besmetting geeft meestal geen klachten maar bij ernstige gevallen kan een bloederige diarree optreden. De infectie, die kan worden vastgesteld door het aantonen van eieren in de ontlasting, komt in Nederland maar weinig voor, maar is wereldwijd zeer algemeen, vooral in tropische en subtropische gebieden.

Besmetting treedt op door middel van accidentele inname van eieren (dat zijn meestal te vinden in droge goederen, zoals bonen, rijst en verschillende korrels) en treedt vaak op in warme gebieden. De eitjes komen in de dunne darm en begeven zich vervolgens naar de wand van de dikke darm om zich te ontwikkelen. De vrouwtjes kunnen tot 50 mm lang worden. Zweepwormen infecteren patiënten vaak ook met Giardia, Entamoebe histolytica, Asccaris lumbricoides, en haakwormen.

 

Infecties
De symptomen zijn onder andere:

  • lichte besmettingen, vaak asymptomatisch;

  • zware aantastingen kunnen zijn bloederige diarree;

  • langdurig bloedverlies kan leiden tot ijzer-deficiëntie anemie;

  • rectale prolaps is mogelijk in ernstige gevallen.

Zweepwormen en het immuunsysteem
In verschillende wetenschappelijk onderzoeken is aangetoond, dat mensen met de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, die kunstmatig werden geïnfecteerd met de varkenszweepworm Trichuris Suis aanzienlijk minder darmklachten ondervonden. Vermoed wordt dat de zweepwormen in staat zijn het immuunsysteem van hun gastheer wat te dempen om zo hun eigen levenskansen te vergroten.

 

Symptomen
De meeste infecties verlopen symptoomloos. Alleen wanneer zich veel wormen in de darmen bevinden, ontstaan klachten als buikpijn, diarree en eventueel bloedverlies met de ontlasting. Dergelijke zware besmettingen komen veel voor in de tropen waar de wormlast, vooral bij kinderen, hoog kan zijn.

 

Diagnose
Door middel van ontlastingonderzoek kan de infectie aangetoond worden. Het laboratoriumonderzoek berust op het (microscopisch) aantonen van de specifieke wormeieren die door de worm in het darmkanaal van de geïnfecteerde worden geproduceerd (een volwassen vrouwelijke worm legt zo'n 3000 tot 10 000 eieren per dag).

Behandeling
Een kuur van enkele dagen met een geneesmiddel dat de worm doodt, is


zweepworm eitjes

voldoende. De infectie kan voorkomen worden door een goede persoonlijke hygiëne (met name handen wassen na toiletgebruik) en door groenten voor het eten goed te wassen.
Behandeling gebeurt o.a. met een wormdodend middel. De behandeling is meestal ongecompliceerd, enkele doses mebendazol geven meestal een afdoende resultaat